Nelson Mandela: strijder, verzoener, sportfan

ARNHEM - Met grote droefenis heeft NOC*NSF kennisgenomen van het overlijden van Nelson Mandela. Door zijn volhardende strijd tegen de apartheid en zijn verzoenende houding na het beëindigen van dit regime, was de Zuid-Afrikaanse Nobelprijswinnaar een groot voorbeeld voor veel mensen over de hele wereld. Vanwege zijn verzet tegen de rassenongelijkheid in zijn land zat Mandela 27 jaar in de gevangenis. Vier jaar na zijn vrijlating in 1990 werd hij gekozen tot eerste zwarte president van Zuid-Afrika.

Nelson Mandela was een groot sportliefhebber. Tijdens zijn detentie deed hij aan boksen om zich fit te houden. Bovendien zag Mandela dat sport een uitstekend middel is om bevolkingsgroepen van verschillende etnische en politieke achtergronden bij elkaar te brengen. In 1995 benutte hij het derde WK rugby, dat in Zuid-Afrika werd georganiseerd, om zijn verscheurde land te verenigen. Mandela wist de zwarte bevolking te overtuigen dat ze de ‘Springboks’, het nationale rugbyteam dat voorheen gezien werd als een symbool van blanke overheersing, moesten steunen. De thuisploeg steeg boven zichzelf uit en won de finale van aartsrivaal Nieuw-Zeeland. Gehuld in een shirt en cap van de Springboks, reikte Mandela de Webb Ellis Cup uit aan de Zuid-Afrikaanse aanvoerder François Pienaar. Het geldt als een iconisch moment in de sportgeschiedenis.

Ook voor het voetbal was Mandela een grote inspirator. Toen Ruud Gullit in 1987 werd gekozen tot beste voetballer van Europa, droeg hij de bijbehorende Gouden Bal op aan Nelson Mandela. Zeven jaar later overhandigde hij de trofee persoonlijk aan de inmiddels vrijgelaten politicus. Bekijk hier de beelden:



Tijdens het wereldkampioenschap in 2010 in Zuid-Afrika schrapte bondscoach Bert van Marwijk een training van het Nederlands elftal, om met de spelers een bezoek te brengen aan Robbeneiland, waar Mandela jarenlang in gevangenschap leefde.

Mede dankzij de inzet van Mandela had Zuid-Afrika de organisatie van de eindronde weten binnen te halen. De inmiddels hoogbejaarde volksheld was van plan om voorafgaand aan de openingswedstrijd tussen het gastland en Mexico de spelers op het veld te verwelkomen. Maar vanwege de tragische dood van zijn achterkleinkind, enkele uren voor de wedstrijd, ging dat niet door. Pas aan het eind van de sluitingsceremonie liet Mandela zich voor het eerst zien tijdens het toernooi. In een golfkarretje werd hij het stadion Soccer City in Johannesburg binnengereden. Het publiek scandeerde zijn bijnaam 'Madiba' luid door de voetbaltempel.

In 2000 was Nelson Mandela één van de sprekers in Celebrate Humanity, de campagnefilm om de Olympische Spelen te promoten. Bekijk het hier:



De tekst luidt:

For seventeen days, they are roommates
For seventeen days, they are soulmates
And for twenty-two seconds, they are competitors
Seventeen days as equals. Twenty-two seconds as adversaries
What a wonderful world that would be
That's the hope I see in the Olympic Games

Bekijk hier een overzicht van NOS Studio Sport van de sportman Nelson Mandela.